فصلنامه علمی «اقتصاد ایران و امنیت اقتصادی»

تحلیل و بررسی سند الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت از منظر اقتصادی با رویکرد مصون‌سازی در منظومه دفاع غیرعامل

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه امام صادق علیه‌السلام

2 مدیر گروه اقتصاد دفاعی، مرکز پژوهشی امنیت اقتصادی تدبیر

3 معاون آموزش و پژوهشی سازمان پدافند غیرعامل

4 دانشجوی کارشناسی ارشد معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام

چکیده

مسئله اصلی مقاله حاضر، تحلیل و نقد تدابیر اقتصادی سند الگوی پایه پیشرفت از منظر پدافند اقتصادی و ارائه راهکارهای جایگزین و مکمل برای تحقق اهداف پدافند اقتصادی در سند الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت است. ازاین­رو، در ابتدا با روش توصیفی- تحلیلی با رویکرد انتقادی به بهره‌گیری از نقدهای کارشناسی ناظر بر کلیات تدابیر سند پایه الگو، به بررسی و تحلیل آن دسته از تدابیر اقتصادی پرداخته‌شده‌ است که زمینه مصونیت­بخشی اقتصاد کشور را از تهدیدهای داخلی و خارجی فراهم نخواهد کرد. بعد از طرح این تدابیر و استفاده از نقدهای ناظر بر آن، پیشنهادهای جایگزین یا مکمل برای تحقق اهداف پدافند اقتصادی در چهارچوب زمانی سند الگوی اسلامی- ایرانی  پیشرفت، ارائه و تحلیل‌شده است. درنهایت، تدابیر پیشنهادی با مؤلفه‌های اصلی حاکم بر اقتصاد مقاومتی تطبیق داده‌شده ‌است. یافته‌های مقاله حاکی از آن است که بیشتر تدابیر سند الگو فاقد ارائه راهکار سیاستی در حوزه‌های مختلف اقتصادی است. همچنین با درنظرنگرفتن نقاط آسیب‌پذیر اقتصاد کشور در بلندمدت، زمینه‌های مصون‌سازی اقتصادی کشور را فراهم نخواهند کرد. ازاین­رو، سعی شده است با اصلاح این دسته از تدابیر، به اهداف و سیاست‌های نظام حکمرانی اقتصادی در چهارچوب زمانی سند الگوی اسلامی- ایرانی  دست‌یافت و با استفاده از حاکم بودن مؤلفه‌های اصلی سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی بر تدابیر پیشنهادی، اقتصاد کشور را از بحران‌های داخلی و تهدیدهای خارجی مصونیت بخشید.

کلیدواژه‌ها

اسمعیلی، مجید؛ بهرام؛ کاظمی‌مقدم؛ سعید، احمدی‌ثانی؛ رضا، حریری؛ و سیدحسن، رفعتی (1396). «آسیب‌شناسی و نیازسنجی مدل تأمین اجتماعی ایران در راستای بهینه‌سازی فرآیند». ششمین کنفرانس الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت؛ تعمیق و تکمیل الگوی پایه پیشرفت.
اکبرپور، مریم؛ عبدالمجید، مهدوی دامغانی؛ و هادی، ویسی (1397). «ارتباط امنیت غذایی و امنیت ملی در مسیر پیشرفت کشور»، هفتمین کنفرانس الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت؛ از الگوی پایه به سوی الگوی اسلامی- ایرانی.
اکبری افروزی، رقیه؛ و اسماعیلی خوشمردان، علی (1397). «شناسایی مؤدیان جدید مالیاتی و گسترش چتر مالیاتی از ضروریات اقتصادی تهیه الگوی تفصیلی پیشرفت»، هفتمین کنفرانس الگوی اسلامی- ایرانی  پیشرفت؛ از الگوی پایه به سوی الگوی اسلامی- ایرانی.
ایزدخواستی، حجت (1396). «تحلیل نقش نظام مطلوب مالیاتی در تحقق عدالت اجتماعی در ایران: با تأکید بر ساختار مالیات‌ها»، ششمین کنفرانس الگوی اسلامی- ایرانی  پیشرفت؛ تعمیق و تکمیل الگوی پایه پیشرفت.
آریان‌پور، وحید؛ عماد، محجوبی؛ و ابوعلی، گلزاری (1396). «برنامه‌ریزی یکپارچه بخش‌های آب و انرژی برای دستیابی به توسعه پایدار در ایران». ششمین کنفرانس الگوی اسلامی- ایرانی  پیشرفت.
بهبودی، داود؛ محمدزاده؛ پرویز؛ و جبرائیلی، سودا (1388). «بررسی رابطه مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی در کشور‌های در‌حال‌توسعه و توسعه‌یافته»، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، 6(23)، 32-57.
بهبودی، داود؛ متفکرآزاد، محمدعلی؛ محمدزاده، پرویز؛ صادقی، سیدکمال؛ و ممی‌پور، سیاب (1391). صندوق توسعه ملی یا توزیع مستقیم درآمدهای نفتی (بررسی مقایسه‌ای). فصلنامه مجلس و راهبرد، 19(71), 39-84.
حسینی دولت‌آبادی، سیدمهدی (1395). ماهیت بانک و دلالت‌های آن برای مطالعات بانکداری اسلامی. دوفصلنامه مطالعات اقتصاد اسلامی، 8(16)، 173-198.
شاداب‌فر، الهام؛ و بهرخ، شاداب‌فر (1396). «بررسی اثرات شفافیت در اقتصاد کشور»، ششمین کنفرانس الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت؛ تعمیق و تکمیل الگوی پایه پیشرفت.
محمدی، حسین؛ و مهدی محمودی (1397). «بررسی عوامل منتخب مؤثر بر مصرف انرژی‌های فسیلی با تأکید بر مصرف برق»، هفتمین کنفرانس الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت.
مکنون، رضا (1397). «راهبردهای آب برای حفظ محیط‌زیست و توسعه ایران». هفتمین کنفرانس الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت.
بکنظر، مهدی؛ محمد، نعمتی؛ و محمدجواد، رضائی (1397)، «فقه تعاملات اجتماعی یا نگاهی نو به روش، هدف و گستره موضوعی اقتصاد اسلامی در تدوین الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت»، هفتمین کنفرانس الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت.
نعمتی، محمد (1387)، «تغییر ساختار مدیریت بخش نفت؛ الزام مهم در تحقق اهداف سیاست‌های کلی اصل 44»، فصلنامه مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، 15()60، 79-118.
نعمتی، محمد؛ حسن، کیایی؛ و محمدرضا، انیسی آرانی (1397). «اثر توزیع درآمدهای نفتی بر عدم توازن‌های منطقه‌ای در استان‌های منتخب و ارائه راهکارهایی برای اصلاح آن در چهارچوب الگوی اسلامی- ایرانی  پیشرفت»، هفتمین کنفرانس الگوی اسلامی- ایرانی.
یاوری، کاظم؛ و خالد، احمدزاده (1389). «بررسی رابطه مصرف انرژی و ساختار جمعیت (مطالعه موردی کشورهای آسیای غربی)»، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، 7(25)، 167-190.
پیغامی، عادل (1393)، درس گفتارهای اقتصادی مقاومتی (چاپ اول). تهران: بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام.
FAO. (1996) World Food Summit: Rome Declaration on World Food Security and World Food Summit.
FAO. (2006) Agricultural and Development Economics Division: EC-FAO Food Security Programme.
Mackintosh, W. (1936) Some Aspects of a Pioneer Economy. The Canadian Journal of Economics and Political Science. 457-463.
فصلنامه علمی «اقتصاد ایران و امنیت اقتصادی»
دوره 1، شماره 1 - شماره پیاپی 1
آبان 1399
صفحه 1-28
  • تاریخ دریافت: 04 تیر 1399
  • تاریخ بازنگری: 05 تیر 1399
  • تاریخ پذیرش: 09 شهریور 1399